Logo Chi Centre

compressie

compressie

'Opnemen en laten gaan in één moment: compressie'.
Fire Dragon

Compressie, zoals in Peng, voelt als een bal op water. Je kunt moeilijk door het middelpunt duwen: de druk neemt exponentieel toe. Als je niet door het midden duwt, rolt je duw er langs (Lu) en richt de bal zich weer op.

Compressie: samendruk, persing, verdichting, is een proces dat plaats vindt als je lichaamsgewicht in één been zinkt. De druk van je gewicht in je been drukt in de grond; je been wordt 'verdicht', samengedrukt en krijgt daardoor veerkracht. De veerkracht reist omhoog door je been, door je heiligbeen, door je wervelkolom, naar je schoudergordel. Daar stuur je de druk door je armen en handen in je tegenstander.

Een Tai Chi gezegde: kracht is geworteld in de voeten, ontwikkelt zich in de benen, wordt richting gegeven in het middel en komt tot uiting in de vingers.

De druk die ontstaat door gewichtsverplaatsing, noemen we Compressie. Compressie is het 'op spanning' komen van je gewrichten; alle banden en pezen van je gewrichten werken samen om één sterke, beweeglijke snaar te vormen die als een enorm, heel stug elastiek al je botten verbindt van de grond en je voetzolen tot in je vingertoppen. De kracht die door compressie ontstaat noemen we Jing.

Om Compressie te ervaren, hoef je alleen maar in de boogstand te gaan staan (met één voet voor en de ander achter) en je gewicht naar voren en naar achteren te schuiven, terwijl je rechtop blijft met je romp. Je voelt dan hoe de druk op je benen zich verplaatst van je linker- naar je rechterbeen. Als je die druk toestaat om in je buik te komen en dan in je rug, kun je je voorstellen hoe die zich verplaatst tot in je vingers.

Compressie is iets dat 'ontstaat', niet iets dat je 'doet'. Als je lichaam ontspannen is en rechtop, zal elke beweging leiden tot drukveranderingen in je lichaam. In Tai Chi en Zhineng is het de kunst je bewust te worden van dit fenomeen maar er niet in in te grijpen. Zodra je ingrijpt, verstoor je dit subtiele proces en zal je Chi stroom worden afgeknepen en je innerlijke kracht niet tot uiting kunnen komen in je technieken.

Als je meer gevorderd bent in Tai Chi, zul je geleidelijk aan gaan merken dat Compressie niet alleen bestaat in je benen, maar ook in andere delen van je lichaam. Meestal is dit eerst voelbaar in je handen. Je handen voelen dan afwisselend 'vol' of 'leeg' aan of worden warm of krijgen tintelingen. Later ervaar je een gevoel van volheid, warmte en druk (alsof je door dikke lucht beweegt) in je handen. In een later stadium verplaatst dat gevoel zich langs je onderarmen naar je ellebogen en verder.

Het eerste 'niveau' in Tai Chi training is dat je drukverschillen gaat ervaren in je ledematen. Op het tweede 'niveau' voel je dat ook in je romp.

Compressie is iets dat ontstaat als je je hele lichaam ontspannen en rechtop houdt. Als je aanspant, blokkeer je de natuurlijke stroom van Chi en drukverschillen. Als je niet rechtop staat, hang je naar één kant en creëer je aan de andere kant van je lichaam spanning om jezelf overeind te houden. Ook dan blokkeer je weer je interne Chi stroom.

Ook in Zhineng Qigong maken we gebruik van Compressie, met name in het verplaatsen van ons gewicht van voor in ons lichaam naar achter. Daarmee stroomt de energie door de Kleine Hemelse Kringloop door Du Mai en Ren Mai in een verticale cirkel over de romp. In Tai Chi is de ontwikkeling van Compressie echter totaal en veel intensiever door het ritmische verplaatsen van ons hele lichaamsgewicht van de ene naar de andere voet in combinatie van uitstrekkende en terugkerende bewegingen van de rug en armen.
Het hele lichaam komt in een cadans, in een soort wiegende golf van aan en afstromende Compressie.

Geleidelijk aan, in de loop van jaren, ontwikkel je in Zhineng en Tai Chi chidruk. Een soort gevuld gevoel in je hele lichaam dat los lijkt te staan van het verplaatsen van je gewicht (al is dat niet zo). Je kunt op den duur Compressie opwekken, puur met je aandacht, terwijl je lichaam maar een kleine beweging maakt. Uiteindelijk kun je leren Compressie te gebruiken met pure aandacht, zonder merkbare lichamelijke beweging. Dit is het niveau waarop een meester zijn tegenstander ver weg kan schieten of ter plekke in elkaar kan laten storten door een schijnbaar lichte aanraking.